ไฟฟ้ากระแสสลับ (AC) และไฟฟ้ากระแสตรง (DC) เป็นรูปแบบของไฟฟ้าที่มีความแตกต่างกันในด้านของการไหลของกระแสและลักษณะการใช้งาน โดยมีความแตกต่างที่สำคัญดังนี้:
1. ทิศทางการไหลของกระแสไฟฟ้า
- ไฟฟ้ากระแสตรง (DC): กระแสไฟฟ้าในระบบ DC ไหลในทิศทางเดียวจากขั้วบวกไปยังขั้วลบตลอดเวลา ไม่มีการเปลี่ยนแปลงทิศทาง เช่น แบตเตอรี่ หรือเซลล์พลังงานแสงอาทิตย์
- ไฟฟ้ากระแสสลับ (AC): กระแสไฟฟ้าในระบบ AC เปลี่ยนทิศทางการไหลไปมาสลับกันอย่างต่อเนื่อง ในแต่ละรอบกระแสจะไหลจากขั้วหนึ่งไปยังอีกขั้วหนึ่งแล้วกลับไปใหม่ ตัวอย่างคือไฟฟ้าจากปลั๊กที่ใช้ในบ้าน
2. ลักษณะของรูปคลื่น
- ไฟฟ้ากระแสตรง (DC): มีลักษณะเป็นเส้นตรงสม่ำเสมอ ไม่มีการเปลี่ยนแปลงทิศทางหรือขนาด
- ไฟฟ้ากระแสสลับ (AC): มีลักษณะเป็นคลื่นไซน์ (sine wave) โดยจะมีช่วงที่กระแสไฟฟ้าเป็นบวกและลบตามลำดับ
3. แหล่งพลังงาน
- ไฟฟ้ากระแสตรง (DC): มักจะมาจากแบตเตอรี่หรือแหล่งพลังงานที่เก็บประจุ เช่น แบตเตอรี่รถยนต์ หรืออุปกรณ์พกพาต่างๆ
- ไฟฟ้ากระแสสลับ (AC): มาจากโรงไฟฟ้าหรือแหล่งผลิตไฟฟ้าที่ใช้หม้อแปลงไฟฟ้าในการกระจายพลังงานไฟฟ้า เช่น ระบบไฟฟ้าตามบ้านและสถานที่สาธารณะ
4. การส่งพลังงาน
- ไฟฟ้ากระแสตรง (DC): ไม่เหมาะสำหรับการส่งพลังงานในระยะทางไกล เพราะการสูญเสียพลังงานจะมากขึ้นเมื่อระยะทางส่งไฟฟ้าเพิ่มขึ้น
- ไฟฟ้ากระแสสลับ (AC): เหมาะสำหรับการส่งพลังงานในระยะทางไกล เนื่องจากสามารถปรับแรงดันไฟฟ้าให้สูงขึ้นหรือต่ำลงได้ผ่านหม้อแปลงไฟฟ้า การเพิ่มแรงดันไฟฟ้าจะช่วยลดการสูญเสียพลังงานระหว่างการส่งไฟฟ้า
5. การใช้งาน
- ไฟฟ้ากระแสตรง (DC): ใช้ในอุปกรณ์ที่ต้องการพลังงานที่สม่ำเสมอและทิศทางคงที่ เช่น อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ แบตเตอรี่ อุปกรณ์ชาร์จโทรศัพท์ และอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ใช้พลังงานจากแบตเตอรี่
- ไฟฟ้ากระแสสลับ (AC): ใช้ในระบบไฟฟ้าภายในบ้านและอาคาร เช่น เครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้านทั้งหมดที่ต้องการพลังงานจากปลั๊กไฟทั่วไป
6. การแปลงพลังงาน
- จาก DC เป็น AC: ต้องใช้ อินเวอร์เตอร์ (Inverter) ในการแปลงพลังงาน เช่น ในระบบแผงโซลาร์เซลล์ที่ต้องแปลงไฟฟ้าจาก DC ไปเป็น AC เพื่อใช้ในบ้าน
- จาก AC เป็น DC: ต้องใช้ อะแดปเตอร์หรือไดโอด ในการแปลง เช่น ในการชาร์จอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์จากปลั๊กไฟบ้าน
สรุปความแตกต่างหลัก:
- ไฟฟ้ากระแสตรง (DC) ไหลในทิศทางเดียวเสมอ และมักใช้กับอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ที่ใช้พลังงานจากแบตเตอรี่
- ไฟฟ้ากระแสสลับ (AC) มีการเปลี่ยนทิศทางสลับไปมา และใช้ในการส่งพลังงานในระยะไกลและในระบบไฟฟ้าภายในบ้าน