ถังดับเพลิง เป็นอุปกรณ์ชนิดหนึ่งที่มีความสำคัญมาก ๆ กับบ้านเรือน อาคาร หรือ โรงงานอุตสาหกรรมต่าง ๆ เนื่องจากมันเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยในการดับเพลิงไหม้ ที่อาจจะเกิดขึ้นภายในสถานที่นั้น ๆ ได้
ซึ่งคนส่วนใหญ่ก็อาจจะคุ้นเคยกับถังดับเพลิงประเภทที่มีการบรรจุสารเคมีเอาไว้ข้างใน ที่เมื่อเวลาที่เราทำการใช้งาน สารเคมีเหล่านั้นก็จะออกมาในลักษณะเป็นผงขาว ๆ คล้ายแป้ง เพื่อทำการดับเพลิงไหม้กันใช่ไหมล่ะ?
แต่ในความจริงแล้ว ถังดับเพลิงนั้นมีหลากหลายประเภทกว่านั้นมาก ซึ่งแต่ละประเภทก็จะมีคุณสมบัติที่แตกต่างกันออกไปตามสถานที่ที่ทำการติดตั้ง และลักษณะของการใช้งานของเรา โดยสามารถแบ่งออกมาได้ ดังนี้
- ถังดับเพลิงประเภทผงเคมีแห้ง (Dry Chemical Extinguishers)
เป็นถังดับเพลิงประเภทที่เรากล่าวไปตั้งแต่แรกในตอนต้น โดยมันเป็นถังดับเพลิงที่มีการบรรจุผงเคมีแห้งผสมกับการอัดก๊าซไนโตรเจน ที่มีคุณสมบัติในการระงับปฏิกิริยาเคมีของการเกิดเพลิงไหม้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยเมื่อเราทำการฉีดสารเคมีเหล่านี้ออกมา มันจะออกมาในรูปแบบของฝุ่นผงเคมีสีขาวคล้ายแป้ง เพื่อทำการขัดขวางการลุกไหม้ของออกซิเจนกับเชื้อเพลิง มันจึงเป็นถังดับเพลิงที่เหมาะกับการนำมาใช้ในงานดับเพลิงหลากหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็น เพลิงไหม้ที่เกิดจากเชื้อเพลิงธรรมดาที่ติดไฟง่าย (ประเภท A) เพลิงไหม้ที่เกิดจากเชื้อเพลิงที่เป็นของเหลวติดไฟ (ประเภท B) และเพลิงไหม้ที่เกิดกับอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ยังมีกระแสไฟฟ้าอยู่ (ประเภท C) มันจึงเป็นถังดับเพลิงที่นิยมนำมาใช้ในบ้านเรือน อาคาร และโรงงานอุตสาหกรรม ทั้งนี้ ก็ขึ้นอยู่กับขนาดของถังดับเพลิงด้วย
- ถังดับเพลิงชนิดน้ำยาเหลวระเหย HCFC-123 (Halotron Extinguishers)
เป็นถังดับเพลิงที่มีส่วนผสมของสารเคมีเหลวชนิดที่มีความเย็นจัด ที่เมื่อเราทำการฉีดออกมา มันจะออกมาในรูปของไอระเหย โดยไอเหล่านั้นจะทำหน้าที่ในการกำจัดความร้อน โดยการขัดขวางการเผาไหม้ของออกซิเจน อีกทั้งมันยังเป็นสารเคมีที่ไม่เป็นสื่อนำไฟฟ้า และไม่ทิ้งคราบสกปรกต่าง ๆ เอาไว้หลังไฟดับลงไปแล้วอีกด้วย จึงทำให้ถังดับเพลิงชนิดนี้ สามารถดับเพลิงไหม้ได้ทั้งประเภท A, B และ C มันจึงเป็นถังดับเพลิงที่ได้รับความนิยมในการนำไปใช้งานในห้องอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ หรือ อุตสาหกรรมที่มีความเกี่ยวข้องกับอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เรือ และเครื่องบิน ทั้งนี้ ก็ขึ้นอยู่กับขนาดของถังดับเพลิงด้วยเช่นกัน
- ถังดับเพลิงชนิดน้ำยาโฟม (Foam Extinguishers)
เป็นถังดับเพลิงที่ภายในบรรจุน้ำยาโฟม ที่เมื่อเราทำการฉีดออกมาแล้วน้ำยาเหล่านั้นจะเปลี่ยนสภาพกลายเป็นฟองโฟมกระจายปกคลุมเชื้อเพลิงที่กำลังลุกไหม้ เพื่อลดความร้อนและทำให้ไฟขาดออกซิเจน อีกทั้งยังมีคุณสมบัติในการปกปิดพื้นผิวของของเหลวอย่างน้ำมันได้ดีอีกด้วย จึงเหมาะสำหรับใช้ดับเพลิงประเภท A และ B ได้ดี มันจึงเป็นถังดับเพลิงที่นิยมนำมาใช้ในงานภาคอุตสาหกรรมที่เกี่ยวกับเชื้อเพลิงหรือสารระเหยติดไฟ บ้านเรือน อาคาร และปั๊มน้ำมัน เป็นต้น
- ถังดับเพลิงชนิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (Carbon Dioxide Extinguishers)
เป็นถังดับเพลิงที่ภายในถังจะมีการบรรจุก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) ลงไป โดยเมื่อเราทำการฉีดออกมา ก๊าซเหล่านี้จะมีลักษณะเป็นไอเย็นจัดของน้ำแข็งแห้ง (Dry Ice) ปกคลุมบริเวณที่เกิดเพลิงลุกไหม้ โดยมันมีคุณสมบัติในการช่วยลดความร้อนและดับไฟได้อย่างรวดเร็ว อีกทั้งยังไม่ทิ้งคราบสกปรกเอาไว้หลังไฟดับอีกด้วย มันจึงเหมาะสำหรับใช้ดับเพลิงประเภท B และ C นิยมนำมาใช้ในโรงงานที่มีไลน์การผลิตขนาดใหญ่ ห้องเก็บอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ หรือ โรงอาหาร เป็นต้น
- ถังดับเพลิงชนิดน้ำ (Water Extinguishers)
เป็นถังดับเพลิงที่ภายในมีการบรรจุน้ำธรรมดาและก๊าซเข้าไป จึงเหมาะสำหรับใช้ในการดับเพลิงไหม้ประเภท A เนื่องจากมันมีคุณสมบัติในการลดอุณหภูมิความร้อนของเชื้อเพลิงจากวัสดุที่เป็นของแข็ง เช่น ไม้ กระดาษ พลาสติก ผ้า ฯลฯ มันจึงเป็นถังดับเพลิงที่นิยมนำมาใช้ในการใช้ดับเพลิงในบ้านเรือน อาคาร และเรือ เป็นต้น
- ถังดับเพลิงชนิด Wet Chemical (เวท เคมีเคิล)
เป็นถังดับเพลิงที่ภายในมีการบรรจุสารเคมีชนิด Potassium Acetate (โพแทสเซียมอะซิเตท) โดยมันเป็นสารเคมีที่ใช้สำหรับดับเพลิงประเภท K โดยเฉพาะ โดยเพลิงประเภทนี้เป็นเพลิงไหม้ที่เกิดจากน้ำมันที่ใช้ในครัว ไขมันสัตว์ หรือ ของเหลวที่ใช้ประกอบอาหาร จึงนิยมนำมาใช้ในห้องครัวและร้านอาหารนั่นเอง