น้ำมันคอมเพรสเซอร์แอร์ (Refrigerant Oils) หรือที่คนส่วนใหญ่รู้จักและนิยมเรียกกันว่า น้ำมันคอมแอร์ โดยมันเป็นส่วนประกอบที่สำคัญอย่างหนึ่งในระบบปรับอากาศ เป็นน้ำมันที่ใช้ในการหล่อลื่นให้กับคอมเพรสเซอร์ภายในระบบปรับอากาศให้สามารถทำงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพ โดยมันจะมีหน้าที่ในการเพิ่มกำลังอัดให้กับคอมเพรสเซอร์ และช่วยระบายความร้อนที่มีอยู่ภายในตัวของคอมเพรสเซอร์ออกมานั่นเอง
โดยทั่วไปการเลือกใช้งานน้ำมันคอมเพรสเซอร์แอร์จะขึ้นอยู่กับประเภทของน้ำยาแอร์ เนื่องจากการทำงานของระบบปรับอากาศนั้นจำเป็นที่จะต้องมีการผสมกันระหว่างน้ำมันคอมเพรสเซอร์แอร์และน้ำยาแอร์ ดังนั้น หากผู้ใช้งานเลือกใช้น้ำยาแอร์ประเภทใด ผู้ใช้งานก็จำเป็นที่จะต้องเลือกใช้น้ำมันคอมเพรสเซอร์แอร์ให้เป็นประเภทเดียวกัน เพราะจะทำให้การทำงานของระบบปรับอากาศนั้นมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
น้ำมันคอมเพรสเซอร์แอร์ จึงสามารถแบ่งออกได้เป็น 5 ประเภทหลัก ๆ ดังนี้
- น้ำมันคอมเพรสเซอร์ประเภท Mineral
เป็นน้ำมันคอมเพรสเซอร์แอร์ที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในการนำมาใช้ในระบบทำความเย็นต่าง ๆ โดยทั่วไปในระบบปรับอากาศที่ใช้จะเป็นประเภท HCFC / HC ส่วนในระบบทำความเย็นที่ใช้จะเป็นประเภทแอมโมเนีย ที่ผ่านกระบวนการกลั่นด้วยพลังน้ำ (Hydro Refining) จากน้ำมันดิบชนิดแนฟทินิก (Naphthenic) ส่งผลให้น้ำมันคอมเพรสเซอร์แอร์ประเภทนี้ สามารถใช้ได้ดีกับสารทำความเย็นชนิด R-12, R-22 และ R-502 เนื่องจากเป็นน้ำมันคอมเพรสเซอร์ที่มีคุณสมบัติที่ต่อต้านการเกิดฟอง อีกทั้งยังมีความสเถียรต่อความร้อนและสารเคมีเป็นอย่างดี
- น้ำมันคอมเพรสเซอร์ประเภท Alkylbenzene (AB)
เป็นน้ำมันคอมเพรสเซอร์แอร์ที่ผลิตมาจากน้ำมันสังเคราะห์อย่าง Alkylbenzene (อัลคิลเบนซีน) โดยทั่วไปนิยมนำมาใช้กับสารทำความเย็นประเภท CFC หรือ HCFC โดยน้ำมันคอมเพรสเซอร์แอร์ประเภทนี้ สามารถนำมาใช้ร่วมกับหรือใช้ทดแทนประเภท Mineral ได้ โดยน้ำมันคอมเพรสเซอร์ประเภทนี้มีการปรับปรุงและมีการเพิ่มประสิทธิภาพในการใช้งานให้สามารถใช้งานสารทำความเย็นชนิด R-22 ได้ดีมากยิ่งขึ้น หากอยู่ในสภาวะอุณหภูมิต่ำ
- น้ำมันคอมเพรสเซอร์ประเภท Polyolester (POE)
เป็นน้ำมันคอมเพรสเซอร์แอร์ที่ผลิตจากน้ำมันสังเคราะห์อย่าง Polyolester (โพลีเอสเตอร์) เหมาะสำหรับระบบความเย็นประเภท POE Based ที่เป็นระบบทำความเย็นที่มีความเสถียรทางเคมีเป็นอย่างมาก นิยมนำมาใช้ในระบบทำความเย็นประเภท HFC อีกทั้งยังสามารถนำมาใช้กับระบบความเย็นที่ใช้สาร CFC หรือ HCFC ได้อีกด้วย อีกทั้งน้ำมันคอมเพรสเซอร์ประเภทนี้ยังถูกจัดให้ในอยู่ในระบบ CO2 ด้วย ซึ่งเป็นระบบที่ใช้ได้กับคอมเพรสเซอร์ที่ใช้สารทำความเย็นชนิด R-134a, R-404A, R-407C และ R-410A
- น้ำมันคอมเพรสเซอร์ประเภท Polyvinyl Ether (PVE)
เป็นน้ำมันคอมเพรสเซอร์แอร์ที่ผลิตจากน้ำมันสังเคราะห์อย่าง Polyvinyl Ether (โพลีไวนิลอีเทอร์) ที่สามารถนำมาใช้ทดแทนน้ำมันแอร์ประเภท POE ได้ เนื่องจากมันมีคุณสมบัติในการดูดซับความชื้นได้มากกว่าน้ำมันแอร์ประเภท POE แต่น้อยกว่าน้ำมันประเภท PAG เนื่องจากน้ำมันแอร์ประเภทนี้จะไม่ผ่านกระบวนการไฮโดรไลซิสเมื่อมีน้ำภายในระบบปรับอากาศ เหมือนกับน้ำมันแอร์ประเภท PAG
- น้ำมันคอมเพรสเซอร์ประเภท Polyalkylene Glycol (PAG)
เป็นน้ำมันคอมเพรสเซอร์แอร์ที่ผลิตจากน้ำมันสังเคราะห์อย่าง Polyalkylene Glycol (โพลีเอทิลีน ไกลคอล) ส่วนใหญ่นิยมนำมาใช้ในระบบแอร์รถยนต์ ที่ใช้น้ำยาแอร์ชนิด R-134a ที่สามารถดูดซับความชื้นได้มากกว่าน้ำมันแอร์ประเภท POE และ PVE โดยข้อดีของน้ำมันแอร์ประเภทนี้ที่แตกต่างจาก 2 ประเภทที่เราได้กล่าวเอาไว้ข้างต้น ก็คือ มันจะไม่เกิดการไฮโดรไลซิสเมื่อมีน้ำอยู่ภายในระบบปรับอากาศ