โซล่าฟาร์ม เป็นโรงงานผลิตไฟฟ้าจากโซล่าเซลล์ซึ่งเป็นหนึ่งในอุปกรณ์ที่ใช้ในการผลิตพลังงานไฟฟ้า ใช้พลังงานจากแสงอาทิตย์ ซึ่งเป็นการหาพลังงานทดแทนเพื่อช่วยในการลดค่าใข้จ่ายในการใช้ไฟฟ้าในแต่ละวัน ในปัจจุบันก็เริ่มมีการใช้พลังงานแสงอาทิตย์ในการผลิตไฟฟ้าตั้งแต่ตามบ้านเรือนทั่วไปด้วยการใช้แผงโซล่าเซลล์เพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะโรงงานอุตสาหกรรม เพราะมีการใช้ปริมาณพลังงานไฟฟ้าในปริมาณที่สูง
ดังนั้นโซล่าฟาร์มคือการจัดเตรียมพื้นที่ไว้สำหรับผลิตพลังงานไฟฟ้า และผลิตพลังงานไฟฟ้าจากแสงอาทิตย์ด้วยแผงโซล่าเซลล์ ติดตั้งโซล่าเซลล์เป็นจำนวนมากๆ ภายในพื้นที่ที่จัดเตรียมไว้ ซึ่งในปัจจุบันก็มีการติดตั้งในหลากหลายพื้นที่ ทั้งในแบบบนพื้น และการติดตั้งบนผิวน้ำ
รูปแบบการติดตั้งแผงโซล่าเซลล์
การติดตั้งแบบยึดอยู่กับที่ (Fixed System)
เป็นวิธีการติดตั้งแผงโซล่าเซลล์แบบมีตำแหน่งที่ชัดเจน ก่อนที่จะทำการติดตั้งจำเป็นจะต้องตรวจสอบแสงอาทิตย์ เพื่อหาข้อมูลที่จุดติตตั้ง องศาในการติดตั้ง เพื่อให้แผงโซล่าเซลล์จะได้รับแสงอาทิตย์ ความเข้มของแสง เพื่อให้โซล่าเซลล์สามารถผลิตพลังงานไฟฟ้าได้ประสิทธิภาพสูงที่สุด โดยข้อดีของการติดตั้งโซล่าเซลล์แบบนี้คือ มีต้นทุนในการติดตั้งและค่าบำรุงรักษาต่ำกว่า แต่ก็จะรับแสงและผลิตกระแสไฟฟ้าได้สูงสุดในบางช่วงเวลาเท่านั้น
การติดตั้งแบบหมุนตามดวงอาทิตย์ (Tracking System)
เป็นวิธีการติดตั้งแผงโซล่าเซลล์ที่สามารถหมุนแผงตามดวงอาทิตย์ได้ โดยอาศัยโปรแกรมในการควบคุมการหมุน เพื่อให้สามารถรับแสงอาทิตย์และความเข้มของแสงได้สูงที่สุด ซึ่งการติดตั้งชนิดนี้จะสามารถผลิตกระแสไฟฟ้าได้ดีกว่าแบบยึดติดอยู่กับที่ แต่ก็จะมีค่าใช้จ่ายในการติดตั้งที่สูงกว่า
การติดตั้งโซล่าฟาร์มแบบลอยน้ำ (Floating System)
เป็นวิธีการติดตั้งแผงโซล่าเซลล์บนพื้นผิวน้ำ โดยติดตั้งบนทุ่นที่มีคุณสมบัติที่ลอยน้ำได้ โดยที่จุดเด่นของการติดตั้งแผงโวล่าเซลล์บนผิวน้ำ คือ ประสิทธิภาพในการผลิตไฟฟ้าดีกว่าบนพื้นดิน เพราะบนผิวน้ำจะระบายความร้อนได้ดีกว่า ทำให้แผงโซล่าเซลล์สามารถผลิตไฟฟ้าได้ประสิทธิภาพมากกว่า และไม่จำเป็นต้องสูญเสียพื้นดินสำหรับใช้งาน
ข้อดีของการใช้โซล่าฟาร์ม
- ช่วยประหยัดพลังงาน – เพราะในโรงงานอุตสาหกรรม มีการใช้พลังงานไฟฟ้าเป็นปริมาณสูงมาก ดังนั้นการใช้พลังงานแสงอาทิตย์ในการช่วยผลิตไฟฟ้าก็จะช่วยทำให้ค่าใช้จ่ายของการใช้ไฟฟ้าลดลงเป็นอย่างมาก
- เป็นพลังงานที่สะอาดและไม่จำกัด – พลังงานแสงอาทิตย์ เป็นพลังงานที่สะอาดโดยผลิตพลังงานจากแสงอาทิตย์ซึ่งมีให้ใช้ผลิตอย่างไม่จำกัดในเวลากลางวัน ไม่มีการเผาไหม้ ไม่ต้องใช้เชื้อเพลิงในการผลิต และไม่มีการผลิตก๊าซเรือนกระจก
- มีระบบการติดตั้งที่ไม่ซับซ้อน – โดยส่วนประกอบของโซล่าเซลล์ ก็จะมีโซล่าเซลล์ สายไฟ แบตเตอรี่ จึงสามารถติดตั้งได้ง่าย และสามารถนำพลังงานที่ผลิตได้มาใช้ได้อย่างรวดเร็ว
ข้อจำกัดของการใช้โซล่าฟาร์ม
- ปริมาณการผลิตพลังงานไม่แน่นอน – เนื่องจากการผลิตพลังงานไฟฟ้าจะใช้แสงอาทิตย์โดยตรง ดังนั้นการผลิตไฟฟ้าจึงจะทำได้เฉพาะในช่วงเวลากลางวัน และความเข้มของแสงก็จะมีผลต่อปริมาณการผลิต โดยในช่วงเวลาที่มีความเข้มของแสงมากก็จะสามารถผลิตพลังงานได้มาก
- ใช้พื้นที่ในการติดตั้งมาก – เพราะโซล่าเซลล์ในแต่ละแผงไม่สามารถผลิตพลังงานไฟฟ้าได้ในปริมาณมาก และมีกำลังการผลิตที่ไม่แน่นอน ดังนั้นจำเป็นต้องมีการติดตั้งแผนโซล่าเซลล์เป็นจำนวนมากๆ เพื่อให้เพียงพอต่อการใช้งาน ดังนั้นจึงต้องจัดเตรียมพื้นที่ในการติดตั้งในค่อนข้างมาก
- ค่าใช้จ่ายในการติดตั้งอาจจะไม่คุ้มค่า – เนื่องจากการติดตั้งโซล่าฟาร์มจำเป็นจะต้องใช้พื้นที่ในการติดตั้งมาก และต้องคำนวนถึงความคุ้มค่าในการใช้งาน เพราะนอกจากจะใช้โซล่าเซลล์เป็นจำนวนมากๆ แล้วยังจะต้องคำนึงถึงเส้นทางในการลำเลียงพลังงาน เช่นสายไฟ รวมถึงอุปกรณ์ในการป้องกันสายไฟ เช่น ท่อร้อยสายไฟ จึงจะต้องคำนวนถึงความคุ้มค่าการที่จะเลือกทำงานติดตั้งโซล่าฟาร์มเพื่อให้คุ้มค่าต่อการผลิตพลังงานไฟฟ้าให้เพียงพอต่อการใช้งาน
การเลือกติดตั้งเส้นทางการลำเลียงพลังงานไฟฟ้า
นอกจากแผงโซล่าเซลล์ที่มีความสำคัญแล้ว เส้นทางการลำเลียงสายไฟก็มีความสำคัญเช่นกัน เพราะแผงโซล่าเซลล์นั้นต้องติดตั้งอยู่กลางแจ้งซึ่งจะต้องสัมผัสกับแสงอาทิตย์ สภาพแวดล้อม และอุณหภูมิที่สูงในเวลากลางวัน ดังนั้นสายไฟก็ควรจะได้รับการปกป้องโดยอาจจะใช้ ท่อร้อยสายไฟ หรืออุปกรณ์อื่นๆ ที่ช่วยป้องกันสายไฟ และยิ่งเป็นโซล่าฟาร์มชนิดบนผิวน้ำ ที่ผิวน้ำจะไม่นิ่งมีการเคลื่อนไหว ดังนั้นต่อท่อจึงต้องมีความยืดหยุ่น ดังนั้นอาจจะเลือกติดตั้งเป็นชนิด ท่อเฟล็กซ์ ที่มีความยืดหยุ่นและทนต่อแสงแดด อุณหภูมิได้
