ไฟย้อนกลับ เกิดจากอะไร?

ไฟย้อนกลับ เกิดจากอะไร?

สิ่งหนึ่งที่คนทำงานโลหะต้องระวัง คือ ในระหว่างการใช้หัวเชื่อมตัดที่เชื่อมกับถังออกซิเจน และถังแก๊สเชื้อเพลิง (Oxy – Fuel Torch) มันอาจเกิดทำให้เกิดไฟย้อนกลับ (Flashback) ซึ่งเป็นอุบัติเหตุที่ร้ายแรงถึงขั้นทำให้เราสูญเสียอวัยวะ บาดเจ็บ และร้ายที่สุดอาจถึงขั้นเสียชีวิตเอาได้ ดังนั้น เราต้องมีความเข้าใจว่า ไฟย้อนกลับเกิดจากอะไร เพื่อให้เราสามารถป้องกันมันได้และสามารถใช้งานถังแก๊สได้อย่างปลอดภัยหายห่วงต่อไป!

ไฟย้อนกลับ หรือ Flashback คือ ปรากฏการณ์ที่ก๊าซออกซิเจนหรือก๊าซเชื้อเพลิงที่ไหลออกมาจากหัวเชื่อมตัด ดันไหลกลับเข้าไปในท่อที่ผิด เช่น ก๊าซออกซิเจนไหลกลับเข้าไปในท่อเชื้อเพลิง หรือ เชื้อเพลิงไหลกลับเข้าไปในท่อออกซิเจน เป็นต้น ส่งผลให้เกิดปฏิกริยาระเบิดที่เป็นอันตรายต่อผู้ใช้งานได้

อุบัติเหตุนี้มักเกิดขึ้นจากความดันของแก๊สเปลี่ยนไป เช่น ตอนที่ก๊าซออกซิเจนใกล้จะหมดถัง ความดันของมันจะอ่อนลงจนแก๊สไม่สามารถออกจากปลายด้ามหัวเชื่อมตัดได้ จนทำให้แก๊สเชื้อเพลิงที่มีความดันสูงกว่าไหลตามออกซิเจนเข้าไปในท่อจนเกิดเป็นปฏิกริยาลุกไหม้ และอาจจะเกิดการระเบิดตามบริเวณต่าง ๆ ของอุปกรณ์ เช่น ที่หัวเชื่อมตัด ที่ท่อก๊าซ หรือ ที่ถังก๊าซ  

แต่นอกจากเรื่องการเปลี่ยนแปลงของความดันแล้ว Flashback ยังเกิดขึ้นได้จากอีกหลายสาเหตุ เช่น การเปิดปิดอุปกรณ์ผิดวิธี การใช้งานเช็ควาล์ว (Check Valve) ที่เสื่อมสภาพจนไม่สามารถควบคุมการไหลของก๊าซ ไปจนถึงการไม่ติดตั้งอุปกรณ์รักษาความปลอดภัยอย่าง อุปกรณ์ป้องกันไฟย้อนกลับ (Flashback Arrestor) 

Flashback Arrestor คือ อุปกรณ์ด้านความปลอดภัยที่ถูกออกแบบมาเพื่อกักขัง Flashback และทำหน้าที่หลัก 2 อย่าง คือ 1. เป็นวาล์วกันย้อนที่ขัดขวางไม่ให้เชื้อเพลิง และออกซิเจนผสมกันในท่อจนเกิดการลุกไหม้หรือระเบิด และ 2. เป็นตัวป้องกันการเกิดเปลวไฟ (Flame Arrestor) โดยภายใน Flashback Arrestor จะมีช่องแคบ ๆ ที่มีการติดตั้งลวดตาข่ายหรือโฟมโลหะที่ทำความเย็นได้ดีเอาไว้ เมื่อไฟวิ่งผ่านช่องนี้อุณหภูมิของมันจะลดลงจนถึงจุดที่ติดไฟไม่ได้ สุดท้ายไฟก็ดับไปเอง!!

ปกติเราจะติดตั้ง Flashback Arrestor ไว้ที่ 4 จุด ได้แก่ หัวเชื่อมตัด หัวปรับแรงดันแก๊ส ท่อออกซิเจน และท่อเชื้อเพลิง อย่าลืมเช็คกันดูว่าอุปกรณ์ของเรามีการติดตั้ง Flashback Arrestor ในจุดเหล่านี้แล้วหรือยัง

รู้เท่านี้เราก็สามารถป้องกันอันตรายจากการเกิด Flashback และทำงานตัดเชื่อมได้อย่างปลอดภัยยาวนานแล้ว!!

HOTLINE-061-417-5732

https://www.facebook.com/changfidotcom

Line: @changfi

ผู้เขียน วัศพล โอภาสวัฒนกุล

ช่างไฟดอทคอม
ช่างไฟที่ดีที่สุดในกรุงเทพฯ