ไฟฟ้า (Electricity) เป็นสิ่งที่อยู่คู่กับมนุษย์มาอย่างยาวนาน ตั้งแต่เมื่อประมาณ 600 ปีก่อนคริสตกาล ที่ถูกค้นพบโดย “ทาลีส (Thales)” นักปรัชญาของชาวกรีกโบราณ ทาลีสค้นพบไฟฟ้าจากการนำแท่งอำพันถูกับขนของสัตว์ และนำไปวางไว้ใกล้วัตถุชิ้นเล็กๆ อย่างเศษของใบไม้ใบหญ้า จากการทดลองนี้ค้นพบว่า เมื่อนำแท่งอำพันนั้นวางไว้ใกล้ ๆ กับวัตถุชิ้นเล็ก ๆ เหล่านั้น มันจะเคลื่อนที่เข้ามาหาแท่งอำพัน ปรากฏการณ์นี้ในปัจจุบันเรามักจะรู้จักกันในชื่อว่า “ไฟฟ้าสถิต (Static Electricity)”
ในปัจจุบันไฟฟ้าเป็นสิ่งที่มีความจำเป็นต่อการดำเนินชีวิตของเราเป็นอย่างมาก เนื่องจากปัจจุบันเทคโนโลยีมีส่วนเข้ามาเกี่ยวข้องกับทุก ๆ อย่างในชีวิตประจำวันของเรา ไม่ว่าจะเป็น ไฟฟ้าที่ให้ความสว่างภายในอาคารสถานที่ต่าง ๆ รถไฟฟ้า โทรทัศน์ โทรศัพท์มือถือ คอมพิวเตอร์ และอื่น ๆ อีกมากมาย เรียกได้ว่าไฟฟ้านั้นเป็นสิ่งที่จะช่วยอำนวยความสะดวกให้กับมนุษย์เป็นอย่างมาก
นอกจากไฟฟ้าจะมีความจำเป็นและสำคัญต่อการดำเนินชีวิตของมนุษย์แล้ว อีกสิ่งหนึ่งที่มีความสำคัญไม่แพ้กับไฟฟ้าเลยก็คือ “ฟิวส์ (Fuse)” อ่านมาถึงตรงนี้หลายคนอาจจะสงสัยแล้วว่าทำไมฟิวส์ถึงมีความสำคัญกับไฟฟ้าและกับมนุษย์ของเราใช่ไหมล่ะ? วันนี้เราเลยจะพาทุกคนมารู้จักกับฟิวส์กัน
ฟิวส์ เป็นอุปกรณ์นิรภัยที่มีหน้าที่หลักก็คือการตัดไฟฟ้าภายในสถานที่ที่มีการใช้ไฟฟ้า เพื่อป้องกันการเกิดไฟฟ้าลัดวงจร ไม่ให้เกิดไฟฟ้าช็อตหรือไฟดูดได้ต่อผู้ที่อาศัยอยู่ในบริเวณนั้น ๆ ซึ่งฟิวส์นั้นสามารถแบ่งได้หลากหลายประเภท แต่หลัก ๆ จะมีด้วยกันอยู่ 5 ประเภท วันนี้เราจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับชนิดของฟิวส์กัน
- ฟิวส์ก้ามปู
เป็นฟิวส์ที่มีลักษณะเป็นแผ่นโลหะผสม โดยปลายทั้งสองข้างจะมีขอเกี่ยวที่ทำมาจากทองแดง มีลักษณะคล้ายกับก้ามของปู นิยมนำมาใช้ติดกับแผงควบคุมไฟในอาคารใหญ่ ๆ อย่างโรงงานหรือโรงเรียน
- ฟิวส์เส้นลวด
เป็นฟิวส์ที่ทำมาจากโลหะผสม ใช้สำหรับต่อเข้าวงจรไฟฟ้าภายในบ้าน สามารถทนกับความร้อนได้ดีปานกลาง มักจะนำมาต่อเข้ากับตู้ควบคุมไฟภายในบ้านเป็นหลัก
- ฟิวส์กระเบื้อง
เป็นฟิวส์ที่ทำมาจากเซรามิกและมีโลหะฟิวส์อยู่ด้านใน ทำให้เมื่อฟิวส์ละลายจะถูกเก็บไว้ในขวดเซรามิก เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดประกายไฟหากเกิดไฟฟ้าลัดวงจร นิยมนำมาใช้ติดกับแผงควบคุมไฟภายในบ้าน
- ฟิวส์หลอดแก้ว
เป็นฟิวส์ที่มีลักษณะเป็นหลอดแก้วใส สามารถมองเห็นเส้นลวดเล็ก ๆ ด้านในได้ มักจะนำมาใช้กับเครื่องใช้ไฟฟ้าชิ้นเล็ก ๆ ที่แยกออกมาจากแหล่งจ่ายไฟฟ้ารวมภายในบ้านอย่างปลั๊กสามตา ตู้เย็น โทรทัศน์ เครื่องซักผ้า เป็นต้น
- ฟิวส์อิเล็กทรอนิกส์ หรือ เซอร์กิตเบรกเกอร์ (Circuit Breaker)
เป็นฟิวส์ที่มีลักษณะเป็นคัทเอาท์ (Cutout) ที่ถ้าหากเกิดไฟฟ้าลัดวงจร สะพานไฟที่เชื่อมอยู่จะถูกตัดลงทันที ทำให้กระแสไฟไหลผ่านไปไม่ได้ เป็นการป้องกันการเกิดไฟฟ้าช็อตหรือไฟดูด และถ้าหากต้องการที่จะใช้งานอีกครั้งก็เพียงแค่สับสวิตช์ของฟิวส์ขึ้นเท่านั้น
จะเห็นได้ว่า หากเรามีไฟฟ้าแต่เราไม่มีฟิวส์ ถึงแม้เราจะสามารถใช้ไฟฟ้าได้ แต่เราจะแน่ใจได้อย่างไรว่ามันปลอดภัยสำหรับเราแล้วจริง ๆ ดังนั้น ฟิวส์จึงเป็นอุปกรณ์ที่มีความสำคัญมาก ๆ อีกชิ้นหนึ่งไม่แพ้ไฟฟ้าเลย