ที่เรารู้กันคือไฟฟ้ากระแสสลับเป็นไฟฟ้าที่ถูกนามาใช้ในชีวิตประจำวันของเรา ในประเทศไทยก็เช่นกัน ที่ใช้ไฟฟ้ากระแสสลับในบ้านเรือนและอุตสาหกรรมภายในประเทศ
1 เฟส กับ 3เฟส มันคืออะไรกัน มาทาความรู้จักไฟฟ้าแรงดัน 1 เฟสหรือ Single Phase จะเป็นระบบแรงดันไฟฟ้าที่ใช้ในไฟฟ้าแรงต่า หรือตามบ้านเรือนทั่วไป ที่ใช้ไฟฟ้าไม่เยอะ ไฟฟ้าแบบ 1 เฟสในประเทศไทยจะใช้แรงดัน 220 V ที่ความถี่ 50Hz โดยไฟฟ้า 1 เฟสก็แยกมาจากไฟฟ้า 3 เฟส
ไฟฟ้า 3 เฟสหรือ Three Phase จะเป็นระบบแรงดันไฟฟ้าที่นิยมใช้สาหรับการใช้กาลังไฟฟ้าเยอะๆ เนื่องจากสามารถ Balance กาลังการใช้ไฟฟ้าแต่ละเฟสให้สมดุล เพื่อลดกาลังการสูญเสียได้ ใช้ในการส่งกาลังไฟฟ้าในระยะไกล โดยระบบแรงดัน 3 เฟสจะประกอบด้วยเหมือนมีแรงดัน 1 เฟสอยู่ 3 ชุด แต่ละชุดจะทามุมห่าง 120 องศาทางไฟฟ้า ซึ่งจะใช้การทามุมทางไฟฟ้าของระบบไฟ 3 เฟสในการใช้งานมอเตอร์ที่มีกาลังเยอะๆ ดังนั้นในอุตสาหกรรมจึงใช้ระบบ แรงดัน 3 เฟส โดยส่วนใหญ่แรงดัน 3 เฟสในประเทศไทย จะใช้งานที่ระดับแรงดัน 380 V แต่ในการใช้ส่งกาลังทางไฟฟ้าในระยะไกล จะใช้หม้อแปลงยกระดับแรงดันให้สูงขึ้น ดังนั้นจะเห็นว่าระบบไฟ 3 เฟสจะอันตรายมากเป็นพิเศษ
แล้วจะรู้ได้ไงล่ะ ว่าแบบไหน 1 เฟส แบบไหน 3 เฟส
ระบบไฟฟ้า 1 เฟส จะสังเกตได้ง่ายๆ คือหากมีระบบกราวด์จะมี 3 สาย คือสาย L (สายไฟ/Current Line) จะเป็นสายที่มีกระแสไฟฟ้าไหลผ่าน และสาย N ( สายนิวทรัล/Nuetral Line) ในสายนี้จะไม่มีกระแสไหลหากยังไม่ครบวงจร และอีกสายจะเป็นสายดินหรือสายกราวด์ หากไม่มีระบบกราวด์ ระบบไฟฟ้า 1 เฟส จะมีสายไฟเพียง 2 สาย
ระบบไฟฟ้า 3 เฟส จะสังเกตได้จากจานวนสายได้เหมือนกัน โดยหากมีระบบกราวด์จะมีจานวนสาย 5 สาย ประกอบไปด้วย สาย Current Line ทั้ง 3 สายหรือ 3 เฟส บางครั้งจะแทนด้วยสัญลักษณ์ L1 L2 L3 หรือใช้สีในการทาสัญลักษณ์เพื่อเรียงลาดับของเฟสให้ถูกต้อง สายที่ 4 จะเป็นสายนิวทรัล ซึ่งสายนิวทรัลนี้ก็จะเหมือนกับสายนิวทรัล ในระบบไฟ 1 เฟส และสุดท้ายก็จะเป็นสายกราวด์ หากเราต้องการใช้ไฟระบบ 1 เฟส ก็จะใช้สาย Line Current ของไฟ 3 เฟสมา 1 สาย แล้วใช้สายนิวทรัล ก็จะได้ระบบไฟ 1เฟส
